Η Εταιρική Διακυβέρνηση ως συντελεστής παραγωγής πλούτου, παράγοντας υψηλής ποιότητας αποφάσεων και προσέλκυσης επενδύσεων … ακόμα και για τις μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις !!!

1      Μια νέα προσέγγιση

H Εταιρική Διακυβέρνηση, στο νέο σύγχρονο περιβάλλον, δεν αντιμετωπίζεται ως «περιορισμός» αλλά ως βασικό συστατικό της επιχειρηματικής και επιχειρησιακής λειτουργίας. Δεν αποτελεί συντελεστή κόστους αλλά στοιχείο που συμβάλει στην υψηλή ποιότητα των αποφάσεων και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων.

2      Καλύτερες αποφάσεις στα ανοικτά και διαφανή περιβάλλοντα   

Η γνώση και η πληροφορία είναι εκ της φύσης τους κατανεμημένες. Κάθε πολίτης ή οικονομικός παράγοντας γνωρίζει μόνο ένα μικρό κομμάτι αυτών που γνωρίζει το σύνολο.

Συχνά ακούμε: “we are better than me” ή «the wisdom of crowds”.

Όσοι πιστεύουν σε αυτό, χτίζουν συστήματα αποκεντρωμένης λειτουργίας, μεγάλων και μη συσχετιζόμενων – συχνά και αντιτιθέμενων – συνόλων, στη λήψη αποφάσεων. Αυτά τα συστήματα αποδείχτηκαν τα πιο αποτελεσματικά και ανθεκτικά στο χρόνο.

Τα παραπάνω αποτελούν προϋποθέσεις για μια αποτελεσματική επιχείρηση. Αλλά μόνα τους δεν αρκούν. Δεν εξασφαλίζουν την σταθερότητα και βιωσιμότητα. Απαιτούνται να υπάρχουν διαμορφωμένα και να λειτουργούν και αντίβαρα και εφεδρείες. Εσωτερικά στην εταιρία θα πρέπει να υπάρχουν μηχανισμοί που κρατάνε σε ισορροπία τις διαφορετικές εξουσίες, έτσι ώστε όταν μπλοκάρει η μία να την ξεμπλοκάρουν οι άλλες.

Με αυτή την αρχιτεκτονική οι επιχειρήσεις θα μπορέσουν να παραμείνουν σταθερές και ασφαλείς στη διάρκεια του χρόνου.

Όταν η επιχείρηση εφαρμόζει ανοικτή και διαφανή διακυβέρνηση λαμβάνει πιο «ποιοτικές» και καλές αποφάσεις, άρα είναι πιο ανταγωνιστική και αποτελεσματική και κατά συνέπεια πιο βιώσιμη. Οι δε μέτοχοι της νιώθουν άνετα με τη λειτουργία της επιχείρησης και τη λήψη των αποφάσεων και είναι περισσότερο πρόθυμοι να συνεχίσουν να επενδύουν στην εταιρία.

3      Προσέλκυση επενδυτών

Υπάρχουν δύο σημαντικά δεδομένα στην παρούσα συγκυρία: 

1. Πρώτον, αυτό που αναδείχθηκε από την τρέχουσα κρίση είναι η απαίτηση για αλλαγή παραγωγικού και αναπτυξιακού μοντέλου. Δεν αρκεί η απλή αναδιάταξη των παραγωγικών συντελεστών. Αυτό το εγχείρημα απαιτεί χρηματοδότηση μακροπρόθεσμου ορίζοντα και
2. Δεύτερον, οι επενδυτικοί προορισμοί είναι πολλοί. Ο καθένας με διαφορετική πρόταση προσπαθεί να προσελκύσει του ενδιαφερόμενους επενδυτές.

Ο στόχος είναι η προσέλκυση κεφαλαίων από το εξωτερικό που θα επεκτείνουν τους διαθέσιμους πόρους της οικονομίας.  

Θα ήταν σφάλμα να ανταγωνιστούμε με βάση το μισθολογικό κόστος ... γιατί πάντα θα υπάρχουν «καλύτεροι» (φθηνότεροι δηλαδή) από εμάς. Θα πρέπει να ανταγωνιστούμε ως μια ευρωπαϊκή χώρα που διαθέτει θεσμική ανάπτυξη και κράτους δικαίου, ως μια αγορά που είναι συμβατή και αναγνωρίσιμη από τους διεθνείς επενδυτές.

Οι υποψήφιοι επενδυτές είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν σημαντικό premium για τις επενδύσεις τους όταν νιώθουν ότι δραστηριοποιούνται σε ένα κράτος δικαίου και όταν είναι πεπεισμένοι ότι δεν ελλοχεύουν κίνδυνοι που δεν μπορούν να σταθμιστούν με τα καθιερωμένα χρηματοοικονομικά εργαλεία.

Η εταιρική διακυβέρνηση μπορεί να αναδείξει την επενδυτική ελκυστικότητα των επιχειρήσεων, να συμβάλλουν στην ανταγωνιστικότητα τους, σήμερα αλλά και αύριο εξασφαλίζοντας δηλαδή την βιωσιμότητα τους.

4      … ακόμα και για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις !!!

Ένα διαχρονικά επίκαιρο ζήτημα είναι αν μπορούν οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα να έχουν Εταιρική Διακυβέρνηση ;

Ακόμα και οι πολύ μικρές επιχειρήσεις είναι «δημόσιες επιχειρήσεις». Και ως τέτοιες θα πρέπει να λογοδοτούν στους μετόχους, στους πελάτες, στους προμηθευτές, στους εργαζόμενους και τελικά στην κοινωνία. Για να αναλύσουμε, αυτή την άποψη.

Από πού αντλούν κεφάλαια οι εταιρίες ;

·         ένα μέρος από τις τράπεζες, μέσω δανείων, λεφτά των καταθετών δηλαδή,

·         ένα μέρος από επιδοτήσεις τους κράτους ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λεφτά των φορολογουμένων, Ελλήνων ή Ευρωπαίων δηλαδή

·         ένα μέρος από φίλους, οικογένεια ή εναλλακτικές χρηματιστηριακές αγορές, άλλους μετόχους δηλαδή.

·         ένα αναλογικά με τα προηγούμενα, μικρότερο μέρος, αποτελούν τα κεφάλαια του μεγαλομετόχου – ιδιοκτήτη – επιχειρηματία, τα ιδιωτικά  κεφάλαια δηλαδή !!!

Αν τα πράγματα δεν πάνε καλά ποιος θα έχει τη μεγαλύτερη ζημιά ; οι δημόσιοι πιστωτές και μέτοχοι. Άρα η εταιρία είναι δημόσια και πρέπει να λογοδοτεί σε αυτούς που προσφέραν τα λεφτά τους.

Αλλά πρέπει να λογοδοτεί και τους πελάτες γιατί αυτοί αγοράζουν τα προϊόντα της εταιρίας. Και προσδοκούν ασφαλή και ποιοτικά προϊόντα.

Για να μπορεί η εταιρία να αφήνει το θετικό της αποτύπωμα στην κοινωνία θα πρέπει να παίρνει καλές αποφάσεις (governance), να αξιολογεί τους κινδύνους (risk management) και να είναι συμβατή με τους κανόνες (compliance).

Με αυτή την κουλτούρα η εταιρία όχι μόνο θα εξασφαλίσει την επιβίωση της αλλά θα αναπτυχθεί και θα πετύχει την ανταγωνιστικότητας της.

Παντελής Λάμπρου

Διευθυντής Κανονιστικής Συμμόρφωσης, Όμιλος Χρηματιστηρίου Αθηνών